Vilom shabd meaning in hindi, विलोम शब्द का अर्थ है – उल्टा । यहाँ विशेष रूप से ध्यान देने वाली बात है की – शब्द का विलोम उसी व्याकरणिक कोटि का होगा , जिसका वह मूल शब्द है । विलोम शब्द हमेशा सजातीय ही होते हैं अर्थात् संज्ञा का विलोम संज्ञा , सर्वनाम का विलोम सर्वनाम , विशेषण का विलोम विशेषण , क्रिया का विलोम क्रिया पद और क्रिया विशेषण का क्रिया विशेषण होता है । विलोम शब्दों के निर्माण में उपसर्गों की महत्वपूर्ण भूमिका रहती है । जिन उपसर्गों से विलोम शब्द बनते हैं , वे ये हैं –
उपसर्ग जोड़कर बने विलोम शब्द ( Hindi Vilom shabd )
- ‘ अ ‘ उपसर्ग जोड़कर सभ्य – असभ्य , न्याय – अन्याय , लौकिक अलौकिक , हिंसा – अहिंसा , सामान्य – असामान्य ।
- ‘ अप ‘ उपसर्ग जोड़कर – यश – अपयश , उत्कर्ष – अपकर्ष , मान अपमान , कीर्ति – अपकीर्ति ।
- ‘ अन् ‘ उपसर्ग जोड़कर – अंगीकार – अनंगीकार , उत्तरित – अनुत्तरित , अस्तित्व – अनस्तित्व , अभिज्ञ – अनभिज्ञ ।
- ‘ निस् , निश , निष् ‘ उपसर्ग जोड़कर- पाप – निष्पाप , सक्रिय निष्क्रिय , सशुल्क – निःशुल्क , सचेष्ट – निश्चेष्ट , तेज – निस्तेज ।
- निर् ‘ उपसर्ग द्वारा — अभिमान – निरभिमान , सापेक्ष – निरपेक्ष , आदर निरादर , सामिष – निरामिष , सलज्ज – निर्लज्ज ।
- ‘ वि ‘ उपसर्ग जोड़कर – सम्मुख – विमुख , राग – विराग , देश – विदेश , योजन – वियोजन ।
- ‘ प्रति ‘ उपसर्ग से जोड़कर — आगामी – प्रतिगामी , वादी – प्रतिवादी , घात – प्रतिघात , रूप – प्रतिरूप , आगमन – प्रत्यागमन ।
- ‘ दुर ‘ उपसर्ग जोड़कर – सुबोध – दुर्बोध , सुव्यवस्थित – दुर्व्यवस्थित दुस् ‘ उपसर्ग जोड़कर – सत्कर्म – दुष्कर्म , सच्चरित्र – दुश्चरित्र ।
- कु ‘ उपसर्ग जोड़कर – सुपात्र – कुपात्र , सुपुत्र – कुपुत्र , सुपाच्य – कुपाच्य
- (क ) उपसर्ग परिवर्तन द्वारा आदान – प्रदान , सुलभ दुर्लभ , आयात – निर्यात , संयोग – वियोग ।
- ( ख ) लिंग परिवर्तन द्वारा – राजा – रानी , भाई – बहन , वर कन्या , माता – पिता , नर – नारी , लड़का – लड़की
- ( ग ) प्रत्ययवत् प्रयुक्त शब्द – परिवर्तन द्वारा – केंद्राभिगामी – केंद्रापसारी , गतिवान – गतिहीन ।
- ( घ ) नञ् द्वारा – सभ्य – असभ्य , संभव – असंभव , लौकिक अलौकिक , आदि – अनादि ।
- (ङ) भित्र शब्द द्वारा – लाभ – हानि , कटु – मधु , गुरु – लघु मूक – वाचाल ।
विलोम शब्द की लिस्ट नीचे दी गयी है जिसमें सभी तरह के कठिन व सरल vilom shabd in Hindi में दिए गए है । जो सभी वर्ग की परिक्षउपयोगी हैं साथ ही ये छोटी class 1 से 5 तक के स्कूली छात्रों के लिए भी उपयोगी होंगे । विलोम शब्द हिंदी व्याकरण का ही एक हिस्सा है जिसे हम रोजमर्रा में कही न कही उपयोग कर ही लेते हैं ।
विलोम शब्द | Vilom shabd, in Hindi | vilom shabd | hindi Vilom Shabd Chart
अकाम – सकाम
अधम – उत्तम
अग्र – पश्च/पश्चात्
अगम – सुगम
अग्नि – जल
अंगीकार – इंकार
अच् – अनध
अचल – चल
अर्जन – क्ुवर्जन
अतल – वितल
अति – अल्प
अत्यधिक – अत्यल्प
अंतरंग – बहिरंग
अर्थ – अनर्थ
अर्थी – अत्यर्थी
अदोष – सदोष
अध: – उपरि
अधिक – अल्प
अधिकतम – न्यूनतम
अधिकारी – अनधिकारी
अधित्यका – उपत्यका
अधुनातन – पुरातन
अध्यवसाय – अनध्यवसाय
अध्याय – अनध्याय
अनंत – ससीम
अतिवृष्टि – अनावृष्टि
अनाथ – सनाथ
अनुकूल – प्रतिकूल
अनुग्रह – विग्रह
अनुराग – विरणग
अनुलोम – बिलो
अपना – पराया
अपमान – सम्मान
अर्पण – ग्रहण
अर्पित – गृहित
अपेक्षा – उपेक्षा
अभिज्ञ – अनभिज्नञ
अमर – मर्त्य
अरुचि – रुचि
अल्पज्ञ – बहुज्ञ
अल्पायु – दीर्घायु
अवकाश – अनवकाश
अवनत – उन्नत
अवनी – अंबर
अवरोध – अनवरोध
अश्रु – हास
अस्त – उदय
अस्वस्थ – स्वस्थ
अवनति – उनति
अन्त्द्न्द्ध – बहिदवँद्र
अंतर्मुखी – बहिर्मुखी
अग्रज – अनुज
अधिकृत – अनधिकृत
अधिगत – अनधिगत
अधिगम्य – अनधिगम्य
अधिमूल्यन – अवमूल्यन
अधिष्ठित – अनधिष्ठटित
अधीन – अनधीन
अनाहूत – आहूत
अनिवार्य – निवार्य
अनुकूल – अननुकूल, प्रतिकूल
अनुक्रिया – प्रतिक्रिया
अनुक्रिया – प्रतिक्रिया
अग्र – पश्च
अनेक – एक
अपयश – सुयश
अतुकांत – तुकांत
अकर्मक – सकर्मक
अधिकार – अनधिकार
अवर – प्रवर
अनिवार्य – ऐच्छिक, वैकल्पिक
अतिथि – आतिथेय, अनहोनी
अभियुक्त – अभियोगी
अपव्यय – मितव्यय
अच्धेरा – उजाला
अपि. – अनषि
आकर्षक – अनाकर्षक, अपकर्षक, विकर्षक
आकाश – पाताल
आकीर्ण – विकीर्ण
आक्रमण – प्रतिरक्षा, अनाक्रमण
आक्रांत – अनाक्रांत
आक्राम – आक्रामित
आगत – अनागत
आगमन – निर्गमन, अनागत
आगमन – प्रस्थान
आगामी – विगत
आग्रह – दुराग्रह
आचार – अनाचार
आच्छादित – अनाच्छादित
आजादी – गुलामी
आज्ञांकारी – अनाज्ञाकारी, अवज्ञाकारी
आज्ञापालन – अवज्ञा
आडंबर – सादगी, आडंबरपूर्ण
आतुर – डबल
आत्मनिर्भर – अनुजोव
आदर – अनादर
आदान – निशलर, आदि
आध्र – भत्ते
आदृत – अनादृत, निरादृत
आधिक्य – कमा, आधुनिक, आध्यात्मिक
आनंद – विषाद, शोक
आनंदमय – विषादपूर्ण, शोकमान
आना – जाना
आपत्ति – संपत्ति
आपसदारी – दुजायगी
आबाद – सूना, बरबाद
आकर्षण – विकर्षण
अभ्यंतर – बाहय
आमंत्रित – अनामंत्रित
आमदनी – खर्च
आमिष – निरामिष
आय – व्यय
आयात – निर्यात
आरम्भ – अंत, समापन, समाप्त
आराध्य – दुराशध्य
आराम – तकलीफ
आरूढ़ – अनारूढ़
आरोह – अवरोेह
आर्द्र – अनाद्द, शुष्क
आर्य – अनार्य
आलसी – कर्मठ, कर्मण्य
आर्ष – अनार्ष
आलोक – अंधकार
अआंवर्तक – अनावर्तक
आंवर्षण – अनावर्षण
आवश्यक – अनावश्यक
आंविर्भाव – तिरोभाव, अवसान
अआवृ्त – अनावृत
आवुष्टि – अनावृष्टि
आवेशित – अनावेशित
आशा – निराशा, दुराशा
आयात – निर्यात
आच्छादित – अनाच्छादित
आकुंचन – प्रसारण
आगम – लोप
आगे – पीछे
आतप – अनातप, छाया
आत्मा – अनात्मा
आदत्त – प्रदत्त
आदि – निषिद्ध
आलोक – अंधकार
आवर्तन – निवर्तन
आस्था – अनास्था
आह्वान – विसर्जन
आज्ञा – अवज्ञा
आड़ा – खड़ा
आबाद – बर्बाद, उजाड़
आरोहण – अवरोहण
आलोचना – प्रशंसा
आस्था – अनास्था
आस्तिकता – नास्तिकता
आस्तिक – नास्तिक
आसीन – अनासीन
आसानी – मुश्किल
आसान – मुश्किल
आसक्त – अनाशक्त, विरकक
आश्रित – अनश्रित, बेसहारा
आशीर्वाद – अभिशाप, शाप
आशिष – अभिशाप
आशावादी – निराशावादी
आहत – अनाहत
आंहार्य – अनाहार्य
आहूत – अनाहूत
आचार – अनाचार
आधार – अनाधार
आदि – अंत
अषि – अनषि
आवश्यक – अनावश्यक
आवास – प्रवास
आगमन – निर्गमन
आवर्तक – अनावर्तक
आज्ञापालन – अवज्ञा
आविर्भूत – विरोभूत, तिरोहित
आधुनिक – प्राचीन
आकांक्षा – अनाकांक्षा
इकतरफा – दुतरफा
इच्छा – अनिच्छा
इच्छित – अनिश्छित
इच्छुक – अनिच्छिक
इज्जत – बेइजती
दृष्ट – अनिष्ट
इहलोक – परलोक
इन्कार – स्वीकार
इकट्ठा – अलग
ईप्सित – अनीप्सित
ईमानदार – बेईमान
ईमानदारी – बेईमानी
उक्त – अनुक्त
उचित – अनुचित
उच – अनुच्,निम्न नीचा
उच्चरित – अनुच्चरित
उच्छिष्ट – अनुच्छिष्ट
उच्छवास – निःश्वास
उज्बल – धूमिल
उठना – बैठना
उठाना – गिराना, बैठाना
उतरना – चढ़ना
उतार – चढ़ाव
उत्कर्ष – अपकर्ष
उत्कृष्ट – निकृष्ट
ठ्त्कृष्टता – निकृष्टता
उत्तम – अनुत्तम, अधम
उत्तरदायित्व – अनुत्तरदायित्व
उत्तरायण – दक्षियाणन
उत्तरित – अनुत्तरित
उत्तरी – दक्षिणी
उद्भूत – अनुद्भूत
उद्यत – अनुद्यत
उद्यम – आलस्य
उद्यमी – आलसी, निरूचद्यम
उद्योगी – अनुद्योगी
उद्गिंग्न – अनुद्विग्न, निरूद्रिग्न
उद्बेंग – निरूद्वेग
उधार – नकद
उनत – अनुननत, अवनत
उनति – अवनत्ति
उन्मत्त – अनुन्मत्त
उन्मुख – विमुख
उन्मूलन – रोपण
उपकार – अपकार
उपकारक – अनुपकारक
उपगत – अनुपगत
उपजाऊ – अनुपजाऊ
उद्घाटन – समापन
उपमान – उपमेय
उभर – धँसा
उर्वर – अनुर्वर, ऊसर
उष्ण – शीत
ऊर्ध्व – अध, अधर
ऊर्ध्वगामी – अधोगामी
उपसर्ग – ग्रत्यय
ऋजु – वक्र, कुटिल
ऋणग्रस्त – ऋणमुक्त
ऋत – अनृत
ऋणात्मक – धनात्मक
ऋद्धि -सिद्धि — दरिद्रता
ऋजुता – वक्रता
ऋण – धन
एक – अनेक
एकता – अनेकता
एकत्र – विकीर्ण
एकपक्षीय – बहुपक्षीय
एकाग्रचित – अन्यमनस्क, दुचिता
एकार्थक – अनेकार्थक
एकेश्वरवाद – बहुदेववाद
ऐक्य – अनैक्य
ऐेच्छिक – अनैच्छिक
ऐतिहासिक – अनैतिहासिक
ऐश्वर्य – अनैश्वर्य
ऐहिक – पारलौकिक
एकतंत्र – बहुतंत्र
एकल – सकल
औचित्य – अनौचित्य
औपचारिक – अनौपचारिक
औपचारिकता – अनौपचारिकता
औदित्य – अनौदित्य
ओजस्वी – तेजस्वी निस्तेज
औदार्य – अनौदार्य
ओढ़ना – बिछौना
औघधट – सुगम
अंगीकरण – अनंगीकरण
अंधकार – आई
अंतिम – अनंत्तिम, आर्रभिक
अंदर – बाहर
अंधेरा – उजाला
आंतर – बाह्य
कंजूस – शाहखर्च, मुक्तहस्त, उदार
कंपित – अंकपित
कच्चा – पका, पक्का
कट – प्रिय, मधु
कठिन – सरल
कठोर – मृदु, कोमल
कड़वा – मीठा
कथनीय – अकथनीय
कथित – अकधित
कथ्य – अकथ्य
कनिष्ठ – वरिष्ठ, ज्येष्ठ
कपटी – निष्कपट, निश्छल
कपूत – सपूत
कभी-कभी — सदां, हमेशा
कम – ज्यादा, अधिक
कमजोर – तगड़ा.
कमी – बहुतायत
करुण – निष्ठर
कर्कश – मधुर
कर्ता – अकर्ता
कर्म – अकर्म
कर्मण्य – अकर्मण्य
कलंकित – निष्कलंक
कलंकी – निष्कलंकी
कल्पनातीत – कल्पनीय
कल्पनीय – अकल्पनीय, कल्पनातीत, अकल्पित,
यथार्थ – अयथार्थ
क्रसा – कल
कसूरवार – वेकसू
कड़वा – मीठा
कीति – अपार
कृतज्ञ – कृत्रिम
कृपण – उदार, दानी
कसूरवार – बेकसूर
क्रय – विक्रय
कलुप – निष्कलुप
कुटिल – सरल
कुरूप – सुंदर, समग, रूप, कुसुम
कदाचार – सदाचार
कल्याण – अकल्याण
क्रम – व्यतिक्रम
कार्य – अकार्य
कारण – अकारण
कायर – शूरवीर, वीर, साहसी, निडर
कानूनी – गैर-कानूनी
काज – अकाज
काट्य – अकादय
काबिल – नाकाबिल
कामयाब – नाकामयाब
कामी – अकामी, निष्काम
काल – अकाल
काला – गोरा, सफेद
क्रिया – प्रतिक्रिया
कुशलता – अकुशलता
कुव्यवस्था – सुव्यवस्था
कुलीन – अकुलीन
कुरूप – चुरूप
कुमारी – विवाहिता
कुफल – सुफल
कुप्रथा – सुप्रथा .
कुपरिणाम – सुपरिणाम
कुटिल – सरल
कुंठित – अकुंठित, तीखा, धारदार
कीर्तिकर – अकीर्तिकर
कीर्ति – अपकीर्ति
किस्मतवार – बदकिस्मत
कृष्ट – अकृष्ट
कृष्ण – शुक्ल, श्वेत
कृपा – अकृपा, अवकृपा
कृपण – दाता
कृत्रिम – अकृत्रिम, प्राकृत
कृत्रिमता – अकृत्रिमता
कृतज्ञता – अकृतज्ञता
कृतज्ञ – अकृतज्ञ, कृतध्न
कृतकार्य – विफल-मनोरथ
कृत – अकृत
क्रोध – क्षमा
क्रूर – अक्रूर
क्रय – विक्रय
क्रमिक – अक्रमिक
कोलाहल – शान्ति
कोमलता – कठोरता
कोमल – कठोर
कोप – कृपा
कृश – पुष्ट
कुबुद्धि – सुबुद्धि
कसूर – बेकसूर
कुमार्ग – सुमार्ग
कुकृति – सुकृति
कुपथ – सुपथ ‘
कुलटा – पतिन्नता
कलुषित – निष्कलुष
कुख्यात – विख्यात
करुण – निष्ठर
कोप – कृपा
खंड-खंड — अखंडित
खंडन – मंडन
खंडनीय – मंडनीय
खंडित – अखंडित, अखंड
खरा – खोटा
खरीद – बिक्री
खरीदना – बेचना
खेद – प्रसन्नता
खूबसूरत – बद्सूरत
खुशी-खुशी — बेमन से
खुशी – गम, गमी
खुशमिजाज – बदमिजाज
खुशकिस्मत – बदकिस्मत
खुला – बंद, अवरुद्ध
खिला – मुरझझाया
खिलना – मुरझाना
खाली – भरा
खाद्य – अखाद्य
खल – सजन, साधु
खीझना – रीझना
खुरदरा – चिकना
खगोल – भूगोल
खुशबू – बदबू
ख्यात – कुख्यात
खास – आम
खर्च – आमदनी
गर्म – ठंडा
गिराना – उठाना
गहरा – छिछला
गलत – सही
गरल – सुधा, अमृत
गमन – आगमन
गत – आगत
गण्य – अगण्य, नगण्य
गणनीय – अगणनीय, अगण्य
गणतंत्र – राजतंत्र
गगन – धरा, पृथ्वी
गंभीर – अगंभीर, छिछला
गीला – सूखा
गुण – अवगुण, दोष
गुणी – निर्गुणी
गुनाहगार – बेगुनाह
गुप्त – प्रकट
गुमसुम – बातुनी, बड़बड़िया ‘
गुरूर – हल्का, लघु
गूढ़ू – अगूढ
पहस्थ – सन्यास
गेय – अगेय
गौण — मुख्य
गौरव – लाघव
ग्रस्त – मुक्त
त्याग – परित्याग
महत्त्वपूर्ण – महत्त्वहीन, गौण, असार, तुच्छ
महत्ता – लघुता
महत् – लघु
मसृण – रुक्ष
‘मलिन – निर्मल
मर्यादित – अमर्यादित
मनुष्य – पशु
मनुज – दनुज
मधुर – अमधुर, कट, कर्कश, तीक्ष्ण
मत्त – अमत्त
मजेदार – बेमजा
मार्जित – अमारर्जित
मान्य – अमान्य
मानवीय – अमानवीय
मानवता – नृशंसता
मानव – दानव
मान – अपमान
मिश्रित – अमिश्रित
मिलना – बिछुड़ना
मिलन – विच्छेद, विछोह, विरह
मिथ्या – सत्य
मित्र – शत्रु
मितव्ययिता – अमितव्ययिता
मीठा – नमकीन, फीका
मुक्त – बँधा, बद्ध
मुख – पृष्ठ
मुसीबत – आराम
मुलायम – कड़ा, कठोर, सख्त
मुमकिन – नामुमकिन
मुनासिब – नामुनासिब
मुनाफा – घाटा, नुकप्तान
मुग्ध – अमुग्ध
मुख्य – गौण
मूल्यवान – मूल्यहीन
मूर्त – अमूर्त
मूर्छित – सचेत, सजग॒ युगल
मूढ़ – ज्ञाना
मूक – वाचाल, मुखःर.
मृत – जीवित
मेल – वैमनस्य
मोहित – अमोहित
मैत्री – अमैत्री
मौलिक – अमौलिक
मौन – वाचाल
मौके – बेमौके
मौका – बेमौका
मृदुल – कठोर
महात्मा – दुरात्मा
मर्त्य – अमर, अमर्त्य॑
माता – पिता
मालिक – नौकर
मोक्ष – बंधन
महान् – नीच.
रूढ़्बद्ध – रूढ़िमुक्त
रोचक – अरोचक
रुक्ष – मूदु
रैद्र – अरैदर
रुचि – अरुचि
रत – विरत
रुचिकर – अरुचिकर
रीता – भरा
राक्षस – देवता
रुग्ण – स्वस्थ
यथार्थ – अयथार्थ
यथेष्ट – कम
यश – अपयश
यशस्वी – अयशस्वी
याचित – अयाचित
याचक – अयाचक
युद्ध – शांति
युक्तियुक्त – अयुक्तियुक्त
योग्यता – अयोग्यता
योग्य – अयोग्य
योगी – वियोग
यौवन – वार्ध्य
लम्बा – ठिगना, नाटा,
लघु – दीर्घ
लभ्य – अलभ्य
लजावान – निर्लज
लचीला – कड़ा
लक्षित – अलक्षित
लायक – नालायक
लाभप्रद – अलाभभप्रद, हानिप्रद
लाभदायक – हानि, क्षति
लापरवाह – सावधान
लिप्त – अलिप्त-निर्लिप्त
लिखित – अलिखित, मौखिक
लुभावना – घिनौना
लेना – देना.
लोकप्रिय – अलोकप्रिय
लोहित – अलोहित
ललित – कुरूप
लांघव – गौरव
लोक – परलोक
ह्लोभी – निर्लोभ
व्त्रधारी – वस्त्रहीन, निर्वस्त्र, नंगा, दिगंबर
बसंत – पतक्षदू
वर्ष् – अवर्ण्य
वर्णनीय – अवर्णनीय, वर्णनातीत
वयस्क – अवयस्क, अल्पवयस्क, नाबालिग
पकादर – बेवफा
वचनबद्ध – अवचम
बल – ऋजु, सरल, सीधा
वास्तविकता – अवास्तविकत्ता
वास्तविक – अवास्तन्निक
समर्थता – असमर्थता
समर्थक — विरोधी
समर्थ – असमर्थ
समस्त – असमस्त
समाप्त – असमाप्त, व्याप्त
समास – व्यास
समीप – दूर
समीपता – दूरी
समीपवर्ती – दूरवर्ती
सम्मान – असम्मान, अपमान, अवमान
सम्मति – असम्मति
सम्मत – असम्मत
समृद्धि – विनाश
समूल – निर्मल
समीपस्थ – दूरस्थ
समीचीन – असमीचीन
सम्मानित – अपमानित, उपेक्षित
सम्मुख – विमुख
सविकार – निर्विकार
सवाल – जवाब .
सवर्ण – असवर्ण
सर्वत – कहीं-कहीं
सरस – नीरस, शुष्क
सरल – कठिन, कुटिल, वक्र
सहनीय – असहनीय
सहज – कठिन
सस्ता – महँगा
ससीम – असीम, निस्सीम
सशुल्क – निःशुल्क
सशस्त्र – निस््त्
सशक्त – अशक्त
सशंक – निश्शंक
सहमत – असहमत
मुबोध – दुर्बोध
सुबर्दि – दुुद्धि
सुफल – कुफल
सुप्रयोग – कुप्रयोग
सुमुख – दुर्मुख
सुविधा – असुविधा, दिक्कत
सुविचार – कुविचार
सुलभ – दुर्लभ
सुलक्षण – कुलक्षण
सुरक्षा – असुरक्षा
सुयश – अपयश
सुयंत्रित – कुयंत्रित
सुमुख – दुर्मुख
सुस्त – चुस्त, फुर्ताला
सुस्तांध्य – दुःसाध्य
सुसमय – कुसमय
सुषुप्ति – जागरण
सुशील – दुःशील
सुव्यवस्था – अव्यवस्था, कुव्यवस्था, गड़बड़ी
सुविधाजनक – असुविधाजनक,
कष्टकर – दिक्कत तलब
सूखा – गीला
सूक्ष्म – स्थूल
सृजन – नाश
पृष्टि – प्रलय
सेवित – असेवित
सोना – जागना
सोच-विचारकर – बिना सोचे- समझे
सोच – असोच
मैद्धांतिक – असैद्धांतिक
सैभाग्य – दुर्भाग्य
स्थिचित्त – अस्थिरचित्त
स्थिर – अस्थिर, चंचल
स्थाबर – जंगम
स्थायी – अस्थायी, स्थानापन््न
स्तुत्य – निद्य
स्तुति – निंदा
स्खलित – अस्खलित –
स्याह – सफेद
स्मरणीय – विस्मरणीय
जहण – विस्मरण
स्फुट – अस्फुट
स्प्र्य — अस्पृश्य
स्पष्टता – अस्पष्टता
स्पष्ट – अस्पष्ट
स्पर्धा – सहयोग
स्निग्ध – अस्तनिग्ध
स्थैर्य – अस्थैर्य
स्वच्छ – अस्वच्छ
स्वच्छता – अस्वच्छता
स्वतंत्र – परतंत्र
स्वतंत्रता – परतंत्रता
स्वदेश – परदेश
स्वर्ग – नरक
स्वधर्म – परधर्म ,
स्वण – जागरण
अल्पायु – चिरायु.
स्वामी – दास, भृत्य, सेवक
स्वाभाविक – अस्वाभाविक
स्वाधीनता – पराधीनता
स्वाधीन – पराधीन
स्वादिष्ट – स्वादहीन, नि:स्वाद, बेमजा/बेस्वाद
स्वस्थता – अस्वस्थता
स्वस्थ – अस्वस्थ, रूग्ण, बीमार
स्वर्गीय – नारकीय
स्वीकृति – अस्वीकृति
स्वीकार – अस्वीकारं करना
स्वीकृत – अस्वीकृत
स्वीकार करना – अस्वीकार करना
स्वीकृत – अस्वीकृत
स्वीकार्य — अस्वीकार्य
स्वास्थ्यकर – अस्वास्थ्यकर
स्वावलंबी – परावलंबी
स्वार्थी – परार्थी
स्वार्थ – परमार्थ
सत् – असत्
सर्द – गरम
हँसना – रोना
हित – अहत
हथियारबंद – निहत्या
हमदर्द – बेदर्द
हयादार – बेहया
हर्ष – विषाद
हितकर – अहितकारी
You have given very good information of lion in this post. I have learned a lot from reading this post. And I am also preparing very well for my exam. So Thanx for sharing this post